چکیده
جیوه از عناصر سمی وارد شده به اکوسیستم دریای خزر بوده که قابلیت تجمع در بدن آبزیان را نیز دارا می‌باشد. هدف از این مطالعه بررسی تغییرات بافت بیضه و ارزیابی تحرک اسپرم ماهیان نر سفید تحت‌تأثیر این ...
بیشتر
چکیده
جیوه از عناصر سمی وارد شده به اکوسیستم دریای خزر بوده که قابلیت تجمع در بدن آبزیان را نیز دارا می‌باشد. هدف از این مطالعه بررسی تغییرات بافت بیضه و ارزیابی تحرک اسپرم ماهیان نر سفید تحت‌تأثیر این فلز سنگین می‌باشد. در ابتدا بافت بیضه با 5-10، 6-10 و 7-10 مولار کلرید جیوه، به‌مدت 3 و 6 روز در شرایط آزمایشگاهی کشت شد و در آزمایش دوم تحرک اسپرماتوزوآی ماهیان تحت تماس با غلظتهای 0، 01/0، 1/0، 1، 10، 100 و 1000 میلیگرم در لیتر کلریدجیوه مورد سنجش قرار گرفت. نتایج بیانگر افزایش بروز ضایعات بافت بیضه و کاهش روند اسپرماتوژنز با افزایش غلظت و مدت زمان تماس بود، به‌طوری‌که در غلظت 5-10 مولار در روز ششم، تعداد بسیار زیادی از سلول‌های جنسی نکروز یافت. همچنین با افزایش غلظت جیوه، پارامترهای تحرک اسپرماتوزوئیدها به‌صورت معنی‌داری کاهش یافت (05/0P<) و در غلظت 100 و 1000 میلیگرم در لیتر اسپرماتوزوئیدها کاملاً از حرکت بازایستادند. براساس نتایج به‌دست آمده از این پژوهش میزان بروز آسیب در بافت بیضه و اسپرماتوزآهای ماهی سفید با مدت زمان تماس و غلظت جیوه رابطه مستقیم دارد و ادامه پیشرفت آلودگی در محیط زیست این ماهیان میتواند در درازمدت صدمات جبرانناپذیری را در پی داشته باشد.
چکیده[1]
قزل‌آلای خال‌قرمز جمعیتی آسیب‌پذیر از ماهی آزاد دریای خزر بوده و معمولاً در بالادست بیشتر رودخانه‌های حوزه دریای خزر، رودخانه لیقوانچای تبریز و دریاچه سد کرج انتشار دارد. در دریاچه سد ...
بیشتر
چکیده[1]
قزل‌آلای خال‌قرمز جمعیتی آسیب‌پذیر از ماهی آزاد دریای خزر بوده و معمولاً در بالادست بیشتر رودخانه‌های حوزه دریای خزر، رودخانه لیقوانچای تبریز و دریاچه سد کرج انتشار دارد. در دریاچه سد لار استان مازندران این ماهی دارای ذخایر خوبی است، به‌طوری‌که در تابستان 1385 تعداد 17862 فقره پروانه صید این ماهی صادر گردید. هدف از این مطالعه، بررسی خصوصیات ریخت‌شناختی این گونه در حوزه دریاچه سد لار بوده و به این منظور 190 نمونه قزل‌آلای خال‌قرمز از رودخانه‌های الرم، آب سفید، کمردشت و دلیچایی این حوزه به‌وسیله دستگاه الکتروشوکر در پاییز 1387 و تابستان و پاییز 1388 صید و مورد بررسی قرار گرفتند. ماهیان مورد بررسی دارای میانگین وزن 4/103±86/136 گرم و طول چنگالی 6/49±81/212 میلی‌متر بودند. نتایج نشان داد که در بین 17 متغیر شمارش شده در ماهی قزل‌آلا، تعداد فلس‌های روی خط جانبی 134-108 عدد، تعداد شعاع‌های غیرمنشعب و منشعب در باله پشتی به‌ترتیب 5-2 و 11-8 عدد و در باله مخرجی به‌ترتیب 5-2 و 9-6 عدد، خارهای آبششی 21-15 عدد و تعداد مهره‌های ستون فقرات 60-57 عدد می‌باشد. در بین 31 عامل سنجشی، میانگین‌های طول سر 4/1±34/22، ارتفاع سر 1/1±80/14، ارتفاع بیشینه بدن 7/1±87/20، طول قاعده باله پشتی 2/1±52/12، طول باله سینه‌ای 2/1±60/15، طول باله شکمی 0/1±39/12، طول قاعده باله مخرجی 9/0±38/9، فاصله پیش‌پشتی 9/1±24/41 و فاصله پیش‌شکمی 3/2±84/46 درصد طول چنگالی بدن می‌باشد. بین دو جنس نر و ماده تفاوت مریستیکی مشاهده نگردید اما از نظر مورفومتریک در 18 عامل اختلاف آماری مشاهده گردید که در 9 عامل اختلاف در حد 001/0α=، در 5 عامل اختلاف در حد 01/0 α=و در 4 عامل اختلاف در حد 05/0α= وجود دارد. در یک جمع‌بندی می‌توان گفت که نتایج داده‌های مورفومریستیک بررسی کنونی اختلافات زیادی با نتایج بررسی در آب‌های جمهوری آذربایجان داشته و به احتمال قوی جمعیت حوزه دریاچه سد لار، جمعیت مجزایی می‌باشد.
*مسئول مکاتبه: salavatian_2002@yahoo.com
چکیده
تحقیق حاضر در سال 1388 در مرکز بازسازی ذخائر آزاد ماهیان شهید باهنر کلاردشت صورت گرفت. جهت انجام آن، از 9 قطعه مولد نر همسن (3 ساله) و 11 قطعه مولد ماده ماهی آزاد دریای خزر که در مرکز پرورش یافته بودند، ...
بیشتر
چکیده
تحقیق حاضر در سال 1388 در مرکز بازسازی ذخائر آزاد ماهیان شهید باهنر کلاردشت صورت گرفت. جهت انجام آن، از 9 قطعه مولد نر همسن (3 ساله) و 11 قطعه مولد ماده ماهی آزاد دریای خزر که در مرکز پرورش یافته بودند، استفاده شد. در مرحله اول از همه مولدین نر (9 مولد) به‌صورت جداگانه اسپرم‌گیری صورت گرفت. عمل لقاح با مخلوط اسپرمهای هر گروه و تخمکهای استحصال شده از 5 قطعه مولد ماده انجام شد و پس از آبگیری تخمها، به 3 سینی در یک تراف در سالن انکوباسیون انتقال یافتند تا روند انکوباسیون در آنها بررسی شود. 14 روز بعد دومین مرحله اسپرم‌گیری و 27 روز بعد از مرحله دوم، سومین مرحله اسپرم‌گیری نیز همانند مرحله اول اجرا شد و برای هر مرحله نیز از 3 قطعه مولد ماده استفاده شد. در پایان هر 3 مرحله، تراکم اسپرم، درصد اسپرماتوکریت، حجم اسپرم، میزان تحرک و مورفولوژی اسپرماتوزوئید (درصد اسپرماتوزوئید های غیرطبیعی) ثبت شد و اثر آن بر روی درصد لقاح، چشم‌زدگی، تخمگشایی و در پایان بازماندگی لاروهای حاصل در طی اسپرم‌گیری های مکرر مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که حجم، تحرک، مرفولوژی اسپرم و درصد لقاح در 3 مرحله از تحقیق اختلاف معنی‌داری با هم داشتند (05/0P<). بیشترین درصد لقاح در مرحله اول (53/1± 33/97%) و کمترین آن در مرحله سوم (25/6 ± 75%) مشاهده شد. اما تراکم اسپرم، اسپرماتوکریت، درصد چشم‌زدگی، تخمگشایی و بازماندگی لارو در 3 مرحله اختلاف معنی‌داری نداشت (05/0P>). البته با توجه به آزمون LSD، درصد بازماندگی لارو در مرحله 2 و 3 اختلاف داشته است.
چکیده
این پژوهش برای بررسیزی‌تودهو فراوانی طولی ذخایر کفزیان در پاییز و تابستان 1379 در آب‌های دریای عمان محدوده استان سیستان و بلوچستان برای تخمین ذخایر 3 گونه حسون (کریشو) (Saurid tumbil)، کفشک تیزدندان (Psettodes ...
بیشتر
چکیده
این پژوهش برای بررسیزی‌تودهو فراوانی طولی ذخایر کفزیان در پاییز و تابستان 1379 در آب‌های دریای عمان محدوده استان سیستان و بلوچستان برای تخمین ذخایر 3 گونه حسون (کریشو) (Saurid tumbil)، کفشک تیزدندان (Psettodes erumei) و زمین‌کن خالباله (Grammoplites suppositus) به روش مساحت جاروب شده به اجرا در آمد. محدوده اجرای پروژه از منطقه میدانی با طول جغرافیایی 58 درجه و 55 دقیقه شرقی تا منطقه خلیج گواتر با طول جغرافیایی 61 درجه و 30 دقیقه شرقی بود. این محدوده از شرق به غرب (از میدانی به‌سمت خلیج گواتر) به 5 منطقه تقسیم گردید. فاصله هر منطقه 30 دقیقه طول جغرافیایی (فقط منطقه آخری یا 35 دقیقه شرقی) بود. هر منطقه به 4 لایه عمقی 20-10، 30-20، 50-30 و 100-50 متری تقسیم شد. در منطقه A به‌ترتیب حروف 1A، 2A، 3A و 4A معرف 4 لایه عمقی بالا بودند و مساحت هر لایه عمقی با پلانیمتر تعیین شده بود. در هر گشت تحقیقاتی 65 ایستگاه تعیین و با تور ترال کف به‌مدت 1 ساعت در هر ایستگاه با شناور تحقیقاتی فردوس 1 تورکشی انجام و به‌دنبال آن نمونه‌بردای از کفزیان صورت گرفت. زی‌توده آبزیان صید شده در تور ترال به تفکیک لایه‌های عمقی برآورد شد. میزان زی‌توده کل سالانه در سال 1379 برابر 3/41830 تن برآورد گردید که به تفکیک لایه‌های عمقی 20-10، 30-20، 50-30 و 100-50 متری به‌ترتیب 5/22393، 9/5492، 1/1398 و 7/12545 تن بود. حداکثر و حداقل زی‌توده به‌ترتیب در لایه‌های 20-10 متر و 50-30 متر به‌دست آمد. طی این مطالعه، گونه‌های یاد شده شناسایی، تفکیک، توزین و بیومتری شده و اطلاعات به‌دست آمده با نرم‌افزار اکسل (Excel) به‌صورت رسم نمودار ارائه و توده زنده هر یک از گونه‌ها به تفکیک عمق و منطقه تخمین زده شد. مجموع توده زنده ماهی حسون 3/847 تن، کفشک تیزدندان 4/162 تن و زمین‌کن خالباله 9/279 تن برآورد و بیشترین فراوانی طولی این ماهیان به‌ترتیب در طول‌های 35-32 سانتی‌متر، 40-35 سانتی‌متر و 16-14 سانتی‌متر اندازه‌گیری شد.
چکیده
ماهی سفید (Rutilus frisii kutum) از مهم‌ترین ماهیان استخوانی سواحل جنوبی دریای خزر می‌باشد که جهت تخم‌ریزی به رودخانه‌های منتهی به دریای خزر از جمله رودخانه شیرود وارد می‌شود. در روند تکثیر مصنوعی ماهی ...
بیشتر
چکیده
ماهی سفید (Rutilus frisii kutum) از مهم‌ترین ماهیان استخوانی سواحل جنوبی دریای خزر می‌باشد که جهت تخم‌ریزی به رودخانه‌های منتهی به دریای خزر از جمله رودخانه شیرود وارد می‌شود. در روند تکثیر مصنوعی ماهی سفید، عوامل متفاوتی دخیل می‌باشند که از مهم‌ترین آنها کیفیت و کمیت مولدین ماده و تخمکهای استحصالی از آنها می‌باشد. به همین دلیل بررسی اثر سن، وزن و طول مولدین ماهی سفید مهاجر به رودخانه شیرود روی کارایی تکثیر مصنوعی در فصل تکثیر ضروری به‌نظر رسید. بدین منظور از اسفند 1386 تا اردیبهشت 1387، 90 عدد مولد ماهی سفید ماده مورد بررسی قرار گرفتند. طبق بررسی‌های انجام گرفته میانگین طول کل 26/43 سانتی‌متر، میانگین وزن 08/832 گرم، میانگین سن 41/4، میانگین وزن تخم 31/146 عدد، میانگین قطر تخمک 85/1 میلی‌متر، میانگین تعداد گرم تخم خشک 49/294 عدد، میانگین هم‌آوری مطلق 41370 عدد، میانگین هم‌آوری نسبی 52 و میانگین درصد لقاح 55/93 عدد بود. همچنین براساس آزمون کروسکال والیس و من‌ویتنی بین سن ماهی و تمامی فاکتورها به غیر از هم‌آوری نسبی اختلاف معنی‌دار آماری به‌دست آمد. رابطه بین سن ماهی و فاکتورهای فوق خطی و ضعیف تا متوسط، ولی رابطه طول چنگالی و وزن با این فاکتورها متوسط تا قوی بود. با توجه به نتایج حاصله می‌توان گفت که افزایش سن مولدین ماهی سفید اثر مثبتی روی کاریی تکثیر مصنوعی دارد.
چکیده
طی 13 ماه نمونه‌برداری (مهرماه 87 تا مهرماه 88)، تعداد 809 قطعه ماهی خیاطه Alburnoides bipunctatus از رودخانه تالار مازندران صید شد (412 قطعه از سرشاخه کسلیان و 397 قطعه از سرشاخه تجون). بررسی‌های انجام شده شامل 30 ...
بیشتر
چکیده
طی 13 ماه نمونه‌برداری (مهرماه 87 تا مهرماه 88)، تعداد 809 قطعه ماهی خیاطه Alburnoides bipunctatus از رودخانه تالار مازندران صید شد (412 قطعه از سرشاخه کسلیان و 397 قطعه از سرشاخه تجون). بررسی‌های انجام شده شامل 30 صفت ریختسنجی و 10 صفت شمارشی بوده است. نتایج تست T اختلاف معنی‌دار در 13 صفت ریختسنجی و 7 صفت شمارشی بین ماهیان خیاطه دو ایستگاه نشان داد (05/0≥P). چهار طبقه سنی در جمعیت ماهیان خیاطه دیده شد که گروه سنی +2 با 49 درصد جمعیت بیشترین فراوانی را داشته است. در مجموع ماهیان ماده50 درصد، ماهیان نر 39 درصد و ماهیان نابالغ 11 درصد کل جمعیت را شامل می‌شدند. حداکثر طول در این بررسی 14/96 میلی‌متر و حداکثر وزن 27/9 گرم بود. رابطه طول- وزن همبستگی شدیدی بین ماهیان کسلیان (98/0r2=) و تجون (97/0r2=) نشان داد. فاکتور وضعیت نیز نشان‌دهنده چاقی بیشتر ماهیان سرشاخه کسلیان بود. الگوی رشد در ماهیان خیاطه دو سرشاخه آلومتریک منفی و میزان رشد لحظه‌ای نابالغ‌ها بیشتر از سایر گروه‌های سنی بوده است. می‌توان نتیجه گرفت ماهیان خیاطه دو سرشاخه از چند ویژگی مورفولوژیک با یکدیگر اختلاف دارند و برای بررسی کامل‌تر جدایی جمعیتی، باید از روش‌های نوین ژنتیکی مانند PCR، الکتروفورز و میکروستلایت بر روی جمعیت این ماهیان انجام داد.
چکیده
یک آزمایش تغذیه‌ای به‌منظور ارزیابی تأثیر تیمول و کارواکرول بر عملکرد رشد، بازماندگی و تغییرات سلول‌های خونی در قزل‌آلای رنگین‌کمان (Oncorhynchus mykiss) انجام شد. NEXT Enhance 150 به‌عنوان یک فرآورده گیاهی ...
بیشتر
چکیده
یک آزمایش تغذیه‌ای به‌منظور ارزیابی تأثیر تیمول و کارواکرول بر عملکرد رشد، بازماندگی و تغییرات سلول‌های خونی در قزل‌آلای رنگین‌کمان (Oncorhynchus mykiss) انجام شد. NEXT Enhance 150 به‌عنوان یک فرآورده گیاهی که دارای نسبت کاملاً یکسان از تیمول و کاروکرول می‌باشد، به‌میزان 0، 1، 2 و 3 گرم در کیلوگرم به جیره‌های غذایی افزوده شد. جیره‌های غذایی مربوطه به‌مدت 45 روز در طرح کاملاً تصادفی در اختیار تیمارهایی با سه تکرار از قزل‌آلای رنگین‌کمان با میانگین وزنی 1/0 ± 4/8 گرم قرار گرفتند. اکثر شاخص‌های مربوط به رشد در ماهیان تغذیه شده با جیره‌های غذایی دارای تیمول و کارواکرول بهتر از ماهیان تیمار شاهد بود. تفاوت معنی‌داری در نرخ بقاء در بین تیمارها مشاهده نگردید. همچنین کاربرد NEXT Enhance 150 باعث ایجاد تفاوت معناداری در درصد لنفوسیت‌ها شد، در حالی‌که تفاوت آماری معنی‌داری در درصد هماتوکریت، غلظت هموگلوبین، تعداد گلبول‌های قرمز (RBC)، تعداد کل لکوسیت‌ها (WBC)، حجم متوسط گلبولی (MCV)، وزن هموگلوبین داخل گلبولی (MCH) و درصد غلظت هموگلوبین داخل گلبولی (MCHC) مشاهده نگردید. از طرفی میزان چربی بدن در تیمارهای 1 و 2 گرم تیمول و کاروکرول بالاتر از تیمارهای شاهد و 3 گرم تیمول و کاروکرول بود. همچنین میزان پروتئین در تیمار 3 گرم تیمول و کاروکرول با سایر تیمارها تفاوت معنی‌داری را نشان داد. این در حالی است که میزان خاکستر در تیمار شاهد دارای افزایش معنی‌داری نسبت به سایر تیمارها بود. ماده خشک در تیمارها تفاوت چندانی را نشان نداد. نتایج نشان داد که استفاده از تیمول و کارواکرول به‌صورت ترکیب با یکدیگر در جیره غذایی قزل‌آلای رنگین‌کمان، میزان رشد و برخی فاکتورهای خونی را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد.
چکیده
به‌منظور تعیین پارامترهای خون‌شناسی ماهی سوف سفید دریای خزر (Sander lucioperca, Linnaeus 1758) در زمستان 1387، 32 قطعه ماهی سوف از سواحل جنوبی دریای خزر (بندر انزلی) توسط تور پره به‌صورت تصادفی صید شدند. پس از بیومتری ...
بیشتر
چکیده
به‌منظور تعیین پارامترهای خون‌شناسی ماهی سوف سفید دریای خزر (Sander lucioperca, Linnaeus 1758) در زمستان 1387، 32 قطعه ماهی سوف از سواحل جنوبی دریای خزر (بندر انزلی) توسط تور پره به‌صورت تصادفی صید شدند. پس از بیومتری ماهیان، از آنها خونگیری بهعمل آمد. خون مورد نظر توسط سرنگ از ساقه دمی گرفته شده، سپس به ویالهایی حاوی هپارین (ماده ضد انعقاد خون) ریخته و به آرامی تکان داده شد. سپس پارامترهای خون‌شناسی با روش‌های استاندارد آزمایشگاهی مورد سنجش قرار گرفت. در این مطالعه میانگین گلبول‌های قرمز (RBC) 17/1772854 عدد در میلیمترمکعب، تعداد گلبول‌های سفید (WBC) 375/11444 عدد در میلیمترمکعب، هماتوکریت (Hct) 1/33 درصد، غلظت هموگلوبین (Hb) 85/6 گرم در دسیلیتر، متوسط حجم گلبولی (MCV) 98/238 فمتولیتر، مقدار هموگلوبین داخل گلبولی (MCH) 74/40 پیکوگرم، متوسط غلظت هموگلوبین گلبولها (MCHC) 05/21 گرم، لنفوسیت 1625/86 درصد، منوسیت 46/1 درصد، نوتروفیل 00/11 درصد به‌دست آمد. آنالیز آماری نشان داد که در میانگین فاکتورهای خونی در سنین مختلف اختلاف معنی‌دار آماری مشاهده نمیگردد.
