چکیده
در میان آبزیان رده دوکفهایها با توجه به تغذیه ریزهخواری جایگاه ویژهای در زمینه تجمع فلزات سنگین دارند. بههمین دلیل میتوان این موجودات را شاخص مناسبی برای پایش فلزات سنگین در محیطهای ...
بیشتر
چکیده
در میان آبزیان رده دوکفهایها با توجه به تغذیه ریزهخواری جایگاه ویژهای در زمینه تجمع فلزات سنگین دارند. بههمین دلیل میتوان این موجودات را شاخص مناسبی برای پایش فلزات سنگین در محیطهای آبی دانست. بدین منظور، صدف صخرهای (Saccostre acucullata) از چهار ایستگاه واقع در ناحیه جزر و مدی جنوب جزیره قشم جمعآوری و نمونهها بهصورت منجمد شده به آزمایشگاه انتقال یافتند. بافت نرم هر یک از نمونهها با دقت از بافت سخت (صدف) جدا شده و پس از انجام مراحل آمادهسازی و هضم اسیدی (با اسیدنیتریک 65 درصد)، میزان کادمیوم، سرب، روی و مس نمونهها توسط دستگاه جذب اتمی شعله و کوره گرافیتی مدل شیمادزو 670G در آزمایشگاه دانشگاه تربیت مدرس قرائت شد. نتایج نشان داد که در تمامی ایستگاهها مقدار کادمیوم، روی و مس در بافت نرم و مقدار سرب در بافت سخت بیشتر است. همچنین بیشترین مقدار سرب و کادمیوم در جزایر ناز و کمترین مقدار آن در منطقه شیب دراز اندازهگیری شد. بالاترین میزان روی در ایستگاه پارک زیتون و کمترین میزان در ایستگاه زیارتگاه شاه شهید مشاهده شد. از سویی، میزان مس در زیارتگاه شاه شهید بیشترین مقدار و کمترین مقدار در پارک زیتون ملاحظه شد. لذا مقادیر بدست آمده زنگ خطری برای مصرف کنندههای بومی منطقه است و پایش و نظارت مداوم را میطلبد.
چکیده
بررسی فراوانی و پراکنش جمعیت‌های زیستی و مقایسه آنها با اکوسیستم‌های مشابه میتواند اطلاعات دقیقی درخصوص میزان آلودگی در اختیار محققین قرار دهد. با توجه به ورود پساب‌های صنعتی، شهری و کشاورزی ...
بیشتر
چکیده
بررسی فراوانی و پراکنش جمعیت‌های زیستی و مقایسه آنها با اکوسیستم‌های مشابه میتواند اطلاعات دقیقی درخصوص میزان آلودگی در اختیار محققین قرار دهد. با توجه به ورود پساب‌های صنعتی، شهری و کشاورزی به رودخانه اترک بهنظر میرسد بررسی جمعیت‌های زیستی بخصوص زئوپلانکتون‌ها بهعنوان بخشی از سطوح غذایی اکوسیستم‌های آبی بسیار پر اهمیت میباشد. مطالعه زئوپلانکتونی رودخانه اترک در طی دوره یکساله بین سالهای 87-1386 در 10 ایستگاه و بصورت ماهیانه انجام گردید. نمونهبرداری زئوپلانکتونی با استفاده از فیلتراسیون 100 لیتر آب توسط تور با چشمه 50 میکرون صورت گرفت و سپس نمونهها با فرمالین 4 درصد فیکس و برای شناسایی به آزمایشگاه انتقال داده شد. در مجموع، 3 شاخه سیلوفورا، آرتروپودا و روتیفرا شناسایی گردید که فراوانی آنها بهترتیب 09/20، 61/12 و 36/7 قطعه در لیتر ثبت شده است. جنس‌های شناخته شده نیز شامل Chilodonella، Colpoda، Vorticella، Daphnia، Cyclops، Asplanchna، Ascomorpha و Brachionus بوده که در این میان جنس‌های Chilodonella با 86/7 قطعه در لیتر بیشترین و Ascomorpha با 4/2 قطعه در لیتر کمترین تعداد را داشتهاند. بیشترین و کمترین میزان شاخصهای تنوع زیستی شانون و سیمپسون بهترتیب مربوط به فصل بهار و فصل زمستان بود. همچنین روند تغییراتی ماهیانه فراوانی با دمای آب نشان داد که در فروردین‌ماه و مهرماه پیک افزایش جمعیتی داشته و در فصل زمستان با کاهش دمای آب و کاهش میزان دسترسی به غذا، جمعیت‌های زئوپلانکتونی بهشدت کاهش یافته‌اند. نتایج در نهایت نشان داد که رودخانه اترک از لحاظ تنوع و فراوانی جمعیت های زئوپلانکتونی در وضعیت فقیری قرار داشته است.
چکیده
در سالهای اخیر، دریای خزر در معرض آلودگی نفتی شدید ناشی از استخراج و حمل نفت قرار گرفته است. این تحقیق بهمنظور تعیین میزان قابلیت تجمع زیستی فلزات نیکل و وانادیوم بهعنوان شاخص آلودگی نفتی ...
بیشتر
چکیده
در سالهای اخیر، دریای خزر در معرض آلودگی نفتی شدید ناشی از استخراج و حمل نفت قرار گرفته است. این تحقیق بهمنظور تعیین میزان قابلیت تجمع زیستی فلزات نیکل و وانادیوم بهعنوان شاخص آلودگی نفتی در بافتهای کبد و قلب تاسماهی ایرانی (Acipenser persicus) صورت گرفت. بههمین منظور، مطالعه روی 27 نمونه از این گونه در سواحل جنوبی دریای خزر درسال 1390 انجام پذیرفت. نمونههای مزبور توسط سازمان شیلات از سواحل جنوبی دریای خزر صید و به دو کارگاه شهید بهشتی در استان گیلان و شهید مرجانی در استان گلستان انتقال یافت. مقادیر فلزات با استفاده از دستگاه جذب اتمی مدل (670-AA، Shimadzu) تعیین گردید. غلظت نیکل در بافتهای کبد و قلب بهترتیب 44/0 و 13/0 میکروگرم در گرم وزن خشک و وانادیوم در بافتهای کبد و قلب بهترتیب 13/6 و 34/0 میکروگرم در گرم وزن خشک اندازهگیری شد. مقایسه غلظت نیکل و وانادیوم در بافتهای کبد و قلب نشان داد که میانگین غلظت هر دو فلز در این بافتها دارای اختلاف معنیداری میباشند (05/0P<) همچنین روند تجمع فلز وانادیوم و فلز نیکل در بافتها بهترتیب بصورت کبد>قلب تعیین گردید. نتایج اختلاف معنیدار بین نیکل و وانادیوم را در کبد و قلب در تاسماهی ایرانی نشان داد (05/0P<). غلظتهای فلزات ذکر شده در کبد ناشی از فعالیتهای متابولیکی این بافت است. همچنین غلظتهای پایینتر در قلب میتواند ناشی از فعالیت پمپاژ خون باشد. غلظت وانادیوم نسبت به نیکل در بافتهای مختلف نمونه مورد مطالعه در این تحقیق بالا بوده و احتمالاً آلودگی نفتی در دریای خزر بهعنوان یک منشا مهم برای این دو فلز میباشد.
چکیده
در طی این تحقیق، اثرات سم کاپتان که به‌مقدار زیادی در مزارع کشاورزی خصوصاً شمال کشور استفاده می‌گردد، بر روی 180 قطعه بچه ماهیان 5-3 گرمی کپور علفخوار بهمنظور تعیین غلظت کشنده 50 درصد از جمعیت ...
بیشتر
چکیده
در طی این تحقیق، اثرات سم کاپتان که به‌مقدار زیادی در مزارع کشاورزی خصوصاً شمال کشور استفاده می‌گردد، بر روی 180 قطعه بچه ماهیان 5-3 گرمی کپور علفخوار بهمنظور تعیین غلظت کشنده 50 درصد از جمعیت ماهیان در 96 ساعت مطالعه گردید. آزمایشات بصورت ساکن و بر اساس روش استاندارد (O.E.C.D، 2001) به‌مدت 4 شبانه روز (96 ساعت) انجام و پارامترهای موءثر فیزیکوشیمیائی آب از جمله، pH، سختی کل، اکسیژن محلول و درجهء حرارت کنترل گردید. در طول مدت آزمایش نیز رفتار و حرکات بچه ماهیان در مقابل سم بهدقت مورد بررسی قرار گرفت. سمیت حاد (LC50 96h) سم کاپتان برای بچه ماهیان کپور علفخوار برابر 9/0 میلیگرم در لیتر محاسبه گردید و حداکثر غلظت غلظت مجاز این سم (M.A.C value) در مدت 96 ساعت نیز برابر 09/0 میلیگرم در لیتر بدست آمد. سپس جهت تعیین تأثیر سم کاپتان بر خون بچهماهیان آمور، با حفظ رعایت شرایط استاندارد نگهداری ماهیان در آزمایشگاه آنها را به مدت 7 روز در معرض غلظتهای 25، 50 و 75 درصد از Lc50 96h سم کاپتان (که بهترتیب برابر با mg/l g225/0، mg/l 45/0، mg/l675/0 است) قرار داده و بعد از این مدت اقدام به خونگیری و آزمایشات خونشناختی شد. نتایج کاهش مقادیر لنفوسیت، هموگلوبین، گلبول قرمز، گلبول سفید، هماتوکریت، ائوزوفیل (بهغیر از تیمار 50 درصد)، MCHC و افزایش مقادیر MCV (بهغیر از تیمار 25 درصد)، MCH (بهغیر از تیمار 25 درصد)، مونوسیت و نوتروفیل را نشان داد.
چکیده
مهمترین عوامل بیماریهای منتقل شده از طریق غذا که ناشی از مصرف غذاهای آلوده هستند، باکتریها میباشند. بیماریهای فوق همچنین از دستکاریهای نادرست و نگهداری غذا در شرایط نامطلوب بوجود ...
بیشتر
چکیده
مهمترین عوامل بیماریهای منتقل شده از طریق غذا که ناشی از مصرف غذاهای آلوده هستند، باکتریها میباشند. بیماریهای فوق همچنین از دستکاریهای نادرست و نگهداری غذا در شرایط نامطلوب بوجود میآیند. تحقیق حاضر برای ارزیابی کیفیت خصوصیات میکروبیولوژی یخ مورد استفاده در نگهداری آبزیان شهرستان خرمشهر در چهار فصل بهار، تابستان، پائیز و زمستان سال 1390 انجام شد. مناطق مورد بررسی، 2 کارخانه تولید یخ و بازار عمده توزیع آبزیان شهرستان خرمشهر بودند. تستهای شیمیائی و میکروبی بر روی نمونهها انجام شدند و نتایج مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. باکتریهای جدا شده از یخهای مورد بررسی شامل Staphylococcus aureus، E.coli، Citrobacter و Enterobacter بودند. نتایج حاکی از آن بود که تعداد نمونههای باکتریائی در فصل زمستان و تابستان از اختلاف معنیدار برخوردار هستند (05/0P<) اما نمونههای بهار و تابستان از اختلاف معنیداری برخوردار نبودند (05/0P>). بیشترین آلودگی مشاهده شده در هر سه منطقه مورد مطالعه در فصل پائیز گزارش شد. قوانین مدیریتی خوب HACCP برای سیستم توزیع آب و یخ در لنگرگاهها باید برای بهبود استانداردهای صنایع شیلاتی استفاده شود.
چکیده
امروزه فرسایش خاک در تمام جهان بهعنوان خطری برای رفاه بشر و حیات او شناخته شده است. هدف این پژوهش، بررسی تاثیر احداث سد مخزنی لار بر روی تغییرات هیدرولیکی و بار رسوب معلق آن بر آبزیان رودخانة ...
بیشتر
چکیده
امروزه فرسایش خاک در تمام جهان بهعنوان خطری برای رفاه بشر و حیات او شناخته شده است. هدف این پژوهش، بررسی تاثیر احداث سد مخزنی لار بر روی تغییرات هیدرولیکی و بار رسوب معلق آن بر آبزیان رودخانة هراز است. برای انجام این تحقیق، از دادههای دبی آب و دبی رسوب ایستگاه لار- پلور در پائیندست این سد در سالهای قبل از احداث سد (1347 تا 1359) و بعد از احداث آن (1360 تا 1380) استفاده گردید. نتایج نشان داد، دبی آب و رسوب معلق در سالهای قبل از احداث سد، دبی آب و مواد رسوبی پایین بوده ولی بعد از احداث سد، ارتباط خوبی بین دبی و مواد رسوبی مشاهده گردید. بهرحال، با افزایش رهاسازی رسوب، به مرور زمان بار رسوبگذاری افزابش یافته و با خروج رسوبات و تکرار خروجی گلولای روی تغذیه ماهیان کفزیخوار در مناطق پاییندست رودخانه تاثیر دارد.
چکیده
در این مطالعه تأثیر سطوح مختلف روغن ماهی و روغن سویا در جیره غذایی بر شاخصهای رشد و آنالیز لاشه ماهی قزلآلای رنگینکمان به مدت 8 هفته ارزیابی شد. ماهیان انگشت قد قزلآلای رنگینکمان ...
بیشتر
چکیده
در این مطالعه تأثیر سطوح مختلف روغن ماهی و روغن سویا در جیره غذایی بر شاخصهای رشد و آنالیز لاشه ماهی قزلآلای رنگینکمان به مدت 8 هفته ارزیابی شد. ماهیان انگشت قد قزلآلای رنگینکمان با میانگین وزن 10 گرم با 3 جیره غذایی متفاوت که پروتئین 40 درصد در هر کدام از جیرهها تغذیه شدند. جیره غذایی در تمامی تیمارها با 55 درصد آرد ماهی، 10 درصد آرد گندم، 20 درصد آرد سویا و 5 درصد مکملهای افزودنی بهصورت ثابت بوده، در حالیکه روغن ماهی و روغن سویا در سه جیره متفاوت میباشد؛ بدین‌صورت که در تیمار اول (تیمار شاهد)، 10 درصد روغن ماهی به جیره اضافه گردید و در تیمار دوم، 10 درصد روغن سویا و تیمار سوم، 5 درصد روغن ماهی و 5 درصد روغن سویا اضافه و مورد بررسی قرار گرفت. تعداد 540 قطعه بچهماهی قزلآلا در 3 تیمار و هر تیمار شامل 3 تکرار بود و بهصورت تصادفی (60 قطعه بچه ماهی در هر حوضچه) توزیع شدند. پس از 8 هفته غذادهی نتایج نشان داد که تغییر در میزان روغن ماهی و روغن سویا در جیره های غذایی بر متغیرهای پاسخ رطوبت و چربی اثرگذار است (05/0P<) و بر متغیرهای دیگر یعنی خاکستر و پروتئین خام اثر معنیداری ندارد (05/0P>). همچنین تغییر در میزان روغن ماهی و روغن سویا در جیرههای غذایی بر اکثر فاکتورهای رشد مورد مطالعه شامل GR و BWI اثرگذار است (05/0P<) و در مورد FCR، SGR و CF اثرگذار نبوده است (05/0P>)
چکیده
یکی از راهکارهای اجرایی جهت کاهش ورود عناصر مضر ناشی از پساب مزارع پرورشی به دریا استفاده از شاخصهای زیستی همچون کاشت گونههای جلبک در کانال خروجی مزارع پرورش میباشد. در این تحقیق، کاهو ...
بیشتر
چکیده
یکی از راهکارهای اجرایی جهت کاهش ورود عناصر مضر ناشی از پساب مزارع پرورشی به دریا استفاده از شاخصهای زیستی همچون کاشت گونههای جلبک در کانال خروجی مزارع پرورش میباشد. در این تحقیق، کاهو دریایی U. lactuca در محل خروجی استخرهای پرورش میگوی منطقه دلوار در استان بوشهر کشت و مورد پایش قرار گرفت. بهمنظور بررسی تغییرات، از آب ورودی استخر، پساب خروجی و نمونههای جلبک در ابتدا و انتهای دوره، نمونهبرداری و مورد آزمایش قرار گرفت. نتایج آزمایشات اندازهگیری سدیم، پتاسیم، سختی کل، سختی کلسیم، هدایت‌الکتریکی، نیترات، فسفات و شوری بر روی آب ورودی، پساب خروجی و نمونههای جلبک در محیط طبیعی و کشت شده در خروجی استخرهای پرورش میگو نشان داد که گونه مورد مطالعه پاسخ مناسبی به استقرار در محیط جدید داده و با توجه به افزایش میزان سدیم، پتاسیم و نیترات در نمونههای کشت شده در خروجی استخرهای پرورش میگو نسبت به نمونههای بررسی شده در رویشگاه طبیعی و نیز حفظ میزان جذب سایر مواد و عناصر بهنظر میرسد که جذب عناصر مذکور از پساب خروجی استخر میتواند باعث کاهش محتوی پساب از این عناصر شود. نتایج آنالیز آماری ویژگیهای نمونههای جلبک کاشته شده در خروجی استخرها نشان داد که تفاوت معنیداری در مقایسه با رویشگاه طبیعی آن وجود ندارد. با توجه به اینکه گونههای گیاهی پس از جدا شدن از رویشگاه طبیعی و کاشت در رویشگاه جدید معمولاً دچار استرس شده و با کاهش رشد مواجه میشوند و دوره طولانیتری نیاز دارند تا با محیط جدید سازگار شده و به رشد طبیعی ادامه دهند، میتوان نتیجه گرفت که این گونه در دورههای زمانی طولانیتر میتواند رشد بیشتری داشته باشد. هر چند همین میزان جذب این امکان را میسر میسازد که بتوان از این گونه برای جذب عناصر موجود در پساب استخرهای پرورش میگو استفاده کرد تا پساب استخرها با میزان آلودگی کمتری وارد دریا شود که میتواند منجر به کاهش آلودگی خلیج فارس شود.
چکیده
هدف از تحقیق حاضر، تعیین غلظت فلزات سنگین سرب، جیوه و کادمیوم در عضله خوراکی و پوسته میگوی سفید هندی پرورشی (Fenneropenaeus indicus) انجام شد. نخست، 6 کیلوگرم نمونه (90 نمونه میگو) میگوی پرورشی از استان هرمزگان ...
بیشتر
چکیده
هدف از تحقیق حاضر، تعیین غلظت فلزات سنگین سرب، جیوه و کادمیوم در عضله خوراکی و پوسته میگوی سفید هندی پرورشی (Fenneropenaeus indicus) انجام شد. نخست، 6 کیلوگرم نمونه (90 نمونه میگو) میگوی پرورشی از استان هرمزگان تهیه شد. تعیین غلظت فلزات سنگین به روش جذب اتمی به کمک دستگاه Perkin Elmer 4100 صورت پذیرفت. میانگین دادهها به کمک آنالیز واریانس یکطرفه با یکدیگر مقایسه شدند. میانگین میزان جیوه در عضله و پوسته بهترتیب 002/0±017/0 و 001/0±025/0 میلیگرم بر کیلوگرم بود. میانگین میزان سرب در عضله و پوسته بهترتیب 003/0±072/0 و 006/0±107/0 میلیگرم بر کیلوگرم بود. همچنین میانگین میزان کادمیوم در عضله و پوسته بهترتیب 002/0±045/0 و 009/0±056/0 میلیگرم بر کیلوگرم بود. میزان فلزات سنگین در عضله میگوی سفید هندی پرورشی پایینتر از پوسته بود. سطوح بالای میزان فلزات سنگین در عضله و پوسته میگوی سفید هندی پرورشی بهترتیب سرب<کادمیوم<جیوه بود. میزان کادمیوم در عضله میگوی سفید هندی در مقایسه با آستانه استاندارد سازمان بهداشت جهانی بالاتر بود.
چکیده
در این تحقیق، برخی خصوصیات زیستی میگوی (Macrobrachium nipponense)، در سه تالاب آلماگل، آجی‌گل و آلماگل در سال 89-1388 مورد بررسی قرار گرفت. نمونهبرداری ماهانه و با استفاده از تله تاشو صورت گرفت. در این بررسی، ...
بیشتر
چکیده
در این تحقیق، برخی خصوصیات زیستی میگوی (Macrobrachium nipponense)، در سه تالاب آلماگل، آجی‌گل و آلماگل در سال 89-1388 مورد بررسی قرار گرفت. نمونهبرداری ماهانه و با استفاده از تله تاشو صورت گرفت. در این بررسی، بیشترین تعداد میگوی نر و ماده صید شده بهترتیب 2310 عدد و 1779 عدد مربوط به تالاب آلماگل، کمترین تعداد میگوی نر و ماده 594 عدد و 665 عدد در تالاب آجی‌گل صید شد. نتایج نشان داد که میگوهای ماده کوچکتر از میگوهای نر میباشند. مقایسه میانگین طولی میگوهای نر ماده بهترتیب بین تالاب آجی‌گل با دو تالاب دیگر و تالاب آلاگل با دو تالاب دیگر اختلاف معنیدار داشت (05/0P<). مقدار ضریب همبستگی در رابطه طول- وزن برای جنس نر 97/0 R=و برای جنس ماده از تا 96/0 R=متغیر بود. الگوی رشد در جنس نر آلومتریک مثبت و در جنس ماده آلومتریک منفی بود. بیشترین مقدار CPUE، 67/34 گرم در هر تله در فصل بهار در تالاب آلاگل و کمترین مقدار CPUE، 56/0 گرم در هر تله در تالاب آجی‌گل مربوط به زمستان بود. بهرحال، تهاجم این گونه غیربومی در تالاب‌های استان گلستان میتواند روی اکولوژی و زنجیره غذایی آن تاثیر داشته باشد.
چکیدهفایل ضمیمه اصلی را دریافت کنید
طی سالهای 1385، 1386 و 1387 بهترتیب اطلاعات مربوط به وضعیت بهداشتی 23، 21 و 20 مزرعه تکثیر و پرورش قزلآلای رنگینکمان در استان مازندران واقع در مناطق هراز، دو هزار ...
بیشتر
چکیدهفایل ضمیمه اصلی را دریافت کنید
طی سالهای 1385، 1386 و 1387 بهترتیب اطلاعات مربوط به وضعیت بهداشتی 23، 21 و 20 مزرعه تکثیر و پرورش قزلآلای رنگینکمان در استان مازندران واقع در مناطق هراز، دو هزار و سه هزار تنکابن، ساری و چالوس در قالب پرسشنامه جمعآوری گردید. نتایج نشان داد که میانگین تولید مزارع از 3/75 تن در سال 1385 به 4/106 تن در سال 1387 رسیده است و این در حالی بود که تغییری در سطح زیر کشت و حجم آب مصرفی که در 90 درصد موارد از رودخانه تامین گشته بود، مشاهده نگردید. از طرفی با بروز بیماری در 56 درصد مزارع در سال 85، 71 درصد در سال 86 و 85 درصد در سال 87 نشان از رشد صعودی این پدیده در مزارع داشت که مهمترین بیماری عفونی گزارش شده استرپتوکوکوزیس با درصد فراوانی 53، 72 و 83 درصد بهترتیب طی سالهای 85، 86 و 87 بود. همچنین نتایج فعالیتهای درمان و ضدعفونی نشان داد که بهترتیب در سال 85، 7/34 درصد مزارع، در سال 86، 4/71 درصد مزارع و در سال 87، 75 درصد مزارع اقدام به انجام ترکیبی از عملیات ضدعفونی و درمان داشتهاند و در این میان، بیشترین داروی مصرفی در مزارع آنتی بیوتیکها بودند که در سال 85، 8/18 درصد در سال 86، 4/34 درصد و در سال 87، 8/52 درصد بود. همچنین بالابودن میزان ازت آزاد و پراکساید جیره غذایی موجب مسمومیت و بروز تلفات در ماهیان مزارعی که غذای دستی مصرف نموده و از انبارداری مناسبی برخوردارنبودند نیز وجود داشت. نتایج نشان داد که افزایش تولید در واحد سطح بخاطر افزایش وزن بازاری ماهی بدون ملاحظات بهداشتی در سالهای اخیر تبعاتی چون افزایش بروز بیماری و بروز تلفات قابل ملاحظه گردیده است.
